Gömük Dişler
Sürme zamanı geldiği halde sürmeyen, dişeti altında veya kemik içerisinde gömük olarak kalmış dişlerdir. Dişlerin gömük kalmasının çok çeşitli sebepleri olup, en sık görülen sebepleri arasında sırasıyla çenelerde yer darlığı, anormal pozisyonlar, komşu dişlerin baskısı, daimi diş germi etrafında artı diş veya odontoma bulunması, çene kemiğindeki enfeksiyonlar, kemiğin çok yoğun olması, süt dişlerinin sürmesi ile ilgili aksaklıklar sayılabilir. Genetik nedenlerin de sürme problemlerinde payı bulunmaktadır.
Dişlerin gömük kalma sıklıkları sırasıyla:
. Alt yirmi yaş dişi
. Üst yirmi yaş dişi
. Üst kanin dişi
. Alt premolar dişi
. Alt kanin dişi
. Üst premolar dişi
. Üst santral diş
. Üst lateral diş
Gömük dişler eğer hastaya rahatsızlık veriyorsa veya ileride hastaya rahatsızlık vereceği düşünülüyorsa çıkarılmalıdırlar. Bazı gömük dişlerin ortodontik tedavi ile sürdürülmesi de gömük dişlerin tedavi yaklaşımları arasındadır.
Gömük Dişler Hangi Sebeplerle Çekilmelidir?
. Komşu dişlerin sağlığının korunması gereken durumlar
Gömük dişler komşusu olduğu sağlıklı dişlerin periodontal sağlığına zarar verebilir veya diş çürüklerine sebep olabilir.
. Enfeksiyon
Gömük dişler, dental arkta en arkada yer almaları ve etrafındaki dokuların izin vermemesi sebebiyle temizlenemezler ve enfeksiyona sebep olurlar.
. Orotodontik tedavi amaçlı
Ortodontik tedavi için dental arkta gerekli alanı kazanmak veya ortodonti sonrası tedavinin geri dönmesini önlemek amacıyla gömük dişlerin çekimi gerekebilir.
. Protez tedavisi öncesi
Protez yapılmadan önce değerlendirilmeyen gömükler ilerleyen dönemlerde hastanın protetik tedavilerinde sorun yaratabilmektedirler.
. Kist ve tümör gibi patolojik oluşumların önlenmesi
Sürmemiş dişlerin etrafında bulunan dental folikül kistik veya tümoral oluşumlara sebep olabilir. Bu tip bir durum varlığında gömük dişle beraber sebep olduğu patolojik lezyonun da çıkarılması gerekmektedir.
. Sebebi bilinmeyen baş, boyun, kulak ve çene eklemi ağrıları
Bu grupta yer alan hastalar çoğunlukla farklı uzmanlara giderek ağrılarına çözüm ararlar. Radyolojik bir muayene ile özellikle gömük yirmi yaş dişleri değerlendirilmelidir. Gömük dişler bazen ilgili bölgedeki anatomik oluşumlara (sinir, maksiller sinüsler) baskı yaparak da ağrıyı tetikleyebilmektedir.
Gömük dişlerin çekimleri genel veya lokal anestezi altında yapılan cerrahi işlemlerdir. Erken dönemde yapılan çekimler, operasyon sonrası dönemin daha rahat geçirilmesi için tavsiye edilmektedir. Her hastanın anatomik ve fizyolojik özellikleri kendine özgüdür ve cerrahi teknikler hastaların ihtiyaçlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Doğru tedavi yaklaşımı ve doğru bakım ile çoğunlukla sorunsuz bir iyileşme elde edilmektedir.
Hastanın genel sağlık durumunun elverişsiz olması her cerrahi işlemde olduğu gibi gömük dişlerin operasyonunda ciddi bir engel teşkil edebilir. Bu tip bir durumla karşılaşıldığında planlama mutlaka hastanın takibini yapan doktoru ile birlikte değerlendirilmelidir. Yine bazı gömük dişlerin cerrahi çekiminde komşu anatomik oluşumlara çok zarar verileceği düşünülüyorsa çekim yapmak yerine düzenli takip kararı vermek yerinde olacaktır.